معنای « کریم » در قرآن کشف الأسرار و عده الأبرار رشید الدین میبدى

مِنْ کُلِّ زَوْجٍ کَرِیمٍ‏، اى- نوع محمود و صنف حسن من النبات مما یأکل الناس و الانعام. و قیل نوع یکرم على اهله. قال الشعبى: الناس من نبات الارض فمن دخل الجنه فهو کریم و من دخل النار فهو لئیم.

 

در همه قرآن لفظ کریم بر شش وجه آید:

 

اول نام خداوند است جل جلاله کقوله: ما غَرَّکَ بِرَبِّکَ الْکَرِیمِ‏، و قال تعالى:

فَإِنَّ رَبِّی غَنِیٌّ کَرِیمٌ‏. اى- یعفو و یصفح.

 

دوم کریم است بمعنى متکرم، کقوله:

ذُقْ إِنَّکَ أَنْتَ الْعَزِیزُ الْکَرِیمُ‏، اى المتکرم.

 

سوم کریم بمعنى آن که منزلت وى گران و بزرگ بود به نزدیک اللَّه، چنان که گفت در صفت جبرئیل: إِنَّهُ لَقَوْلُ رَسُولٍ کَرِیمٍ‏ و فى معناه‏ إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاکُمْ‏، یعنى- فى المنزله.

 

چهارم کریم است بمعنى مسلم، کقوله: وَ إِنَّ عَلَیْکُمْ لَحافِظِینَ‏- کِراماً کاتِبِینَ‏. اى- مسلمین، و کقوله: بِأَیْدِی سَفَرَهٍ، کِرامٍ‏، اى- مسلمین.

 

پنجم بمعنى فضیلت کقوله: هذَا الَّذِی کَرَّمْتَ عَلَیَ‏، اى- فضلت علىّ‏ کَرَّمْنا بَنِی آدَمَ‏، اى- فضلنا- فَأَکْرَمَهُ وَ نَعَّمَهُ‏، اى- فضّله.

 

ششم کریم است بمعنى حسن کقوله: مِنْ کُلِّ زَوْجٍ کَرِیمٍ‏، اى- حسن.

 

کشف الأسرار و عده الأبرار رشید الدین میبدى سوره الشعرا آیه ۷