حدیثى در احوال مردم در آخر زمان ترجمه بیان السعاده فى مقامات العباده سلطان محمد گنابادی«سلطان علیشاه»
حدیثى در احوال مردم در آخر زمان
قمّى گفته: ابن عبّاس گفت: ما با رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله حجّ گزاردیم، آن حجّه الوداع بود، پس حلقهى درب کعبه را گرفت، سپس رویش را به سوى ما گردانید و فرمود: آیا به شما از علامت قیامت خبر ندهم، در آن روز نزدیکترین مردم سلمان قدّس سرّه بود، که گفت: بلى یا رسول اللّه صلّى اللّه علیه و آله.
رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله فرمود: از علامات قیامت است از بین رفتن نمازها، پیروى از شهوات، تمایل به هوا و هوسها، تعظیم صاحبان ثروت و فروختن دین به دنیا، در آن هنگام است که قلب مؤمن در داخل بدنش ذوب مىشود، همانطور که نمک در آب ذوب مىشود، این بدان جهت است که مؤمن منکر را مى بیند و نمى تواند آن را تغییر دهد.
سلمان عرض کرد: یا رسول اللّه این مطلب محقّق خواهد شد؟
فرمود: بلى، سوگند به کسى که جانم به دست او است یا سلمان این مطلب محقّق شدنى است.
اى سلمان در آن هنگام است که امیران و پادشاهانى ستمگر بر مردم مسلّط مى شوند، وزیران فاسق، عارفانى ظالم و ستمگر و امانتدارهاى خاین بوجود مى آیند.
سلمان عرض کرد: یا رسول اللّه این مطلب محقّق شدنى است؟
فرمود: بلى، سوگند به کسى که جانم به دست او است.
یا سلمان در آن هنگام است که منکر معروف و معروف منکر مىشود، خائن امین محسوب شده و امین خیانت مىکند، راستگو مورد تکذیب و دروغگو مورد تصدیق قرار مىگیرد.
سلمان عرض کرد: یا رسول اللّه این امور حتما محقّق مىشود؟
فرمود: بلى سوگند به کسى که جانم در دست او است. یا سلمان در آن هنگام است که زنها امارت و حکومت مىکنند، کنیزان مورد مشورت قرار مىگیرند، کودکان بر منبرها مىنشینند، دروغ ظرافت و خوب شمرده مىشود، زکات غرامت و ضرر و مال خدا غنیمت به حساب مىآید.
و مرد بر پدر و مادرش ستم مىکند و به دوستش خوبى مىکند و ستارهى دنبالهدار طلوع مىنماید.
سلمان عرض کرد: این امور حتما واقع مىشوند؟ رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله فرمود: قسم به کسى که جانم در دست قدرت او است بلى واقع مىشود.
یا سلمان در آن وقت است که زن در تجارت با همسرش مشارکت مىکند، باران کم مىشود و خشکسالى پیش مىآید، کریمان به غیظ و غضب مىآیند، مرد تهى دست مورد تحقیر قرار مىگیرد پس در آن هنگام بازارها نزدیک هم مىشوند، چه این یکى مىگوید من چیزى نفروختهام، آن دیگرى مىگوید: من چیزى سود نبرده ام، پس نمى بینى مردم را مگر در حال مذمّت کردن خدا.
سلمان عرض کرد: این مطلب محقّق مىشود یا رسول اللّه؟
رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله فرمود: سوگند به کسى که جانم به دست او است آرى.
یا سلمان در آن هنگام اقوامى پدید مىآیند که اگر سخن بگویند کشته مىشوند، اگر سکوت کنند آنها را از بیخ و بن مى کنند و خونشان را حلال مى شمارند تا به اموال آنها دست یازند و مصادره کنند، به ناموس آنها تجاوز نمایند، خون آنها را بریزند، دلهاى آنان را از رعب و هراس پر کنند، پس آن اقوام را نمى بینى مگر در حال ترس و رعب و وحشت.
سلمان عرض کرد: این مورد محقّق مى شود یا رسول اللّه؟ فرمود:
بلى سوگند به کسى که جانم در دست قدرت اوست.
یا سلمان در آن هنگام چیزى از مشرق و چیزى از مغرب پشت سر امّت من مى آفریند، پس واى بر ضعیفان امّت من از دست آنها، واى بر آنها از جانب خدا، که اینان نه به صغیر رحم مىکنند، نه به بزرگ احترام مىگذارند، از هیچ کار بد و بدکار نمى ترسند، هیکل و قیافهى آنان قیافهى آدمیان ولى دلهاى آنها دلهاى شیاطین است، سلمان عرض کرد: یا رسول اللّه این مطلب محقّق مىشود؟ فرمود: آرى سوگند به خدایى که جانم در دست قدرت او است.
اى سلمان در آن هنگام مردها به مردها اکتفا مىکنند، زنها به زنها، با پسران ازدواج مىکنند همانطور که با کنیز در خانهى پدر و مادرش ازدواج مىکنند، مردان به زنان شبیه مىشوند و زنان به مردان، صاحبان فرج و زنان سوار بر اسبان مى شوند، پس لعنت خدا بر اینگونه زنان از امّت من باد.
سلمان عرض کرد: آیا این مطلب محقّق شدنى است یا رسول اللّه؟
رسول خدا فرمود: آرى سوگند به کسى که جانم در قبضهى قدرت او است.
یا سلمان در آن زمان مسجدها را زینت مىکنند همانطور که دیرها و کنیسه ها را زینت مى کنند، قرآنها به زیور آراسته مى شوند، منارهها بلند مى شوند، صفها زیاد مى شوند با دلهایى که نسبت به هم کینه و بغض دارند و زبانهاى مختلف.
سلمان عرض کرد: یا رسول اللّه این معنا حتما واقع مىشود؟
فرمود: بلى سوگند به کسى که جانم در دست قدرت او است، یا سلمان در آن زمان مردان امّت من با طلا خود را زینت مىدهند، حریر و دیبا مىپوشند، از پوست پلنگ لباس درست مىکنند.
سلمان عرض کرد: یا رسول اللّه این معنا محقّق مىشود؟ فرمود:
آرى به خدا سوگند اى سلمان در آن زمان ربا آشکار مىشود و معامله ها به صورت مدّت دار به زیادتر از قیمت واقعى کالا و با رشوه واقع مى شود.
و دین پست مى شود و دنیا بالا مى رود. سلمان عرض کرد: یا رسول اللّه این امور محقّق مى شود؟ فرمود: آرى سوگند به کسى که جانم در دست اوست، در آن زمان طلاق زیاد مى شود و حدّى براى خدا اقامه نمى گردد، مردم در آن زمان به خدا ضرر نمى زنند، بلکه خود ضرر مىکنند.
سلمان عرض کرد: یا رسول اللّه این مطلب حتما واقع مىشود؟
فرمود: آرى سوگند به خدایى که جانم در دست اوست.
اى سلمان در آن موقع خوانندهها و آلات طرب و موسیقى آشکار مىشود و بدترین امّت من پشت سر آنها مى آیند و دنباله رو آنان مى شوند.
سلمان عرض کرد: این مطلب حتمى است یا رسول اللّه؟
فرمود: آرى سوگند به خدایى که جانم در دست قدرت اوست، اى سلمان در آن زمان ثروتمندان امّت من براى تفریح به حجّ مىروند و متوسّطین آنان براى تجارت به حجّ مىروند.
فقراى امّت براى ریا و شهرت، در آن زمان اقوامى پدید مىآیند که قرآن را براى غیر خدا مى آموزند و آن را به صورت غنا مى خوانند، اقوامى دنبال فقه و علم براى خدا مى روند و اولاد زنا زیاد مى شود، قرآن را با غنا مى خوانند، در طلب دنیا مسابقه مى گذارند و به آن تفاخر مى کنند.
سلمان عرض کرد: این امور واقع مى شود یا رسول اللّه؟ فرمود:
آرى سوگند به کسى که جانم در دست او است، اى سلمان این امور در زمانى است که پردهى حرمتها دریده شود، گناهان کسب و تحصیل گردد، اشرار و بدان بر خوبان مسلّط شوند، دروغ آشکار گردد، لجاجت و عناد ظاهر شود، فقر بسیار شود و مردم در لباس به همدیگر مباهات و فخر نمایند، باران در غیر وقتش بخواهند، نرد و شطرنج و آلات موسیقى را نیکو شمارند.
امر به معروف و نهى از منکر را بد بدانند تا جایى که مؤمن در آن زمان ذلیل تر از کنیز گردد، خوانندگان قرآن و عبادت کنندگان همدیگر را ملامت کنند، که اینان در ملکوت آسمانها بنام پلیدىها و نجسها خوانده شوند.
سلمان عرض کرد: این امور حتما واقع مى شوند یا رسول اللّه؟
فرمود: آرى سوگند به کسى که جانم در دست اوست؛ اى سلمان در آن زمان ثروتمند جز از فقر نمى ترسد تا جایى که سایل ما بین دو جمعه سؤال و درخواست مى کند کسى را پیدا نمى کند در دست او چیزى بگذارد، سلمان عرض کرد: یا رسول اللّه این مطلب واقع مى شود؟ فرمود:
بلى سوگند به کسى که جانم در دست اوست.
اى سلمان در آن زمان «رویبضه» سخن مىگوید، سلمان عرض کرد: یا رسول اللّه «رویبضه» چیست؟ پدر و مادرم فداى تو باد؟
رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله فرمود: او کسى است که تاکنون سخن نمى گفت و در این زمان در امر عموم سخن گوید، آن وقت است که مردم درنگ نمى کنند مگر اندک تا وقتى که زمین فرو رود فرو رفتنى و هر قوم و گروهى گمان مى کند زمین فقط در ناحیهى آنان فرورفته است.
پس آن مقدار که خدا خواهد درنگ مى کنند تا درنگ آنان تمام مى شود و آن وقت زمین گنجهایش را یعنى طلا و نقرههایش را بیرون مى ریزد، سپس رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله با دستش به ستونها اشاره کرد و فرمود:
مانند این، سپس در آن روز دیگر طلا و نقره نفعى نمىرساند.
ترجمه تفسیر بیان السعاده فى مقامات العباده، سوره محمد