دسته:**مطالب بيان السعادة

بیان ترقّى ارواح در برزخ برزخ عبارت از حاجز و پردهى بین دو چیز است، ما بین عالم طبع و عالم مثال برزخ نامیده مىشود، چون بین دنیا و آخرت است، زیرا که دنیا دار ابتلا و امتحان است، آخرت دار راحت و قرار؛ برزخ بین آن دو آن است که انسان بعد از مرگ …
ادامه ی نوشته بیان ترقّى ارواح در برزخ ترجمه بیان السعاده فى مقامات العباده سلطان محمد گنابادی«سلطانعلیشاه»

بیانى در دفع بدى و بدکار با خوبى بدان که رفع بدى بدکار به سبب بدى کردن به او تصوّر مى شود به نحوى که بدى کردن به او معقول و قابل تصوّر باشد، مانند کشتن بدکار، قطع اعضا و شقّه کردن آنها، زدن او به مقدار بدى که کرده است یا مساوى یا کمتر، …
ادامه ی نوشته بیانى در دفع بدى و بدکار با خوبى ترجمه بیان السعاده فى مقامات العباده سلطان محمد گنابادی«سلطانعلیشاه»

توضیح ارث ومیراث بدان که انسان از ابتداى خلقتش که عبارت از خلقت نطفه و اوّلین مادّهى او و استقرار آن در قرارگاه رحم است بالقوّه داراى همهى چیزهایى است که ممکن است براى انسان حاصل شود، هر آن براى او فعلیّتى از فعلیّتهاى انسانى که همان فعلیّتهاى ولایت است حاصل مى شود. هر فعلیّتى …
ادامه ی نوشته توضیح ارث ومیراث ترجمه بیان السعاده فى مقامات العباده سلطان محمد گنابادی«سلطانعلیشاه»

مراتب سالکین و سفرهاى آنان بدان که آیهى شریفه اشاره به مراتب سالکین و سفرهاى آنان مىکند، چه سفر سالکین اگر چه حدّ و نهایتى ندارد، لکن بر حسب امّهات و اصول محصور در چهار سفر است. چنانچه مکرّر این مطلب را از نظرتان گذرانده ایم: سفر اوّل سفر از خلق به حقّ است و …
ادامه ی نوشته مراتب سالکین و سفرهاى آنان ترجمه بیان السعاده فى مقامات العباده سلطان محمد گنابادی«سلطانعلیشاه»

لِکَیْلا یَعْلَمَ مِنْ بَعْدِ عِلْمٍ شَیْئاً زوال عقل درپیری لام براى غایت است، زیرا که نادانى و عدم علم بعد از علم از غایتهاى عرض است، نه علّت غایى. زیرا که علّت غایى ابقا عبارت از استکمال به وسیلهى علم و عمل است، نه زوال علم پس از کامل شدن. ممکن است همین زوال علم …
ادامه ی نوشته لِکَیْلا یَعْلَمَ مِنْ بَعْدِ عِلْمٍ شَیْئاً – زوال عقل درپیری ترجمه بیان السعاده فى مقامات العباده سلطان محمد گنابادی«سلطانعلیشاه»

یأجوج و مأجوج بدان که امثال این کلمات از رموز و اسرار و علاماتى است که انبیا و حکماى پیشین قرار داده اند، منظور از حکایتهاى آنان جز آگاهاندن حقایق رمز چیزى نیست زیرا نظر خداى تعالى و جانشینان خدا در زمین افسانه سرایى نیست. با این وصف باید گفت: مقصود از یأجوج و مأجوج …
ادامه ی نوشته یأجوج و مأجوج ترجمه بیان السعاده فى مقامات العباده سلطان محمد گنابادی«سلطانعلیشاه»

وَسِعَ کُلَّ شَیْءٍ عِلْماً مراتب علم باری تعالی این جمله کنایه از احاطهى علم خدا به اشیا است، چون علم خدا داراى مراتبى است، مرتبه اش از آن عین ذاتش است، که آن مرتبهى غیب است که خبرى و اثرى از آن نیست، پس در این مرتبه ما را بحثى در آن نیست. مرتبهى دیگر …
ادامه ی نوشته مراتب علم باری تعالی ترجمه بیان السعاده فى مقامات العباده سلطان محمد گنابادی«سلطانعلیشاه»

فضیلت آیه الکرسى و خواندن آن بعد از نمازهاى واجب‏   از رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله است که فرمود: کدام آیه است در کتاب خدا که بزرگ‏ترین و مهم‏ترین است؟ راوى مى‏ گوید گفتم: اللَّهُ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ‏ گفت: پیامبر صلّى اللّه علیه و آله به سینه من زد …
ادامه ی نوشته فضیلت آیه الکرسى _ ترجمه بیان السعاده فى مقامات العباده سلطان محمد گنابادی«سلطانعلیشاه»

یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَنْفِقُوا مِمَّا رَزَقْناکُمْ‏ بعد از اینکه افعال را منحصرا به خداى تعالى نسبت داده شده در اینجا این پرسش مطرح مى‏شود که: چگونه است که ما افعال را جز از بندگان نمى‏ بینیم؟ از کجا دانسته مى‏شود که فاعل خداى تعالى است؟ پس در پاسخ چنین وحى آمده است که اگر مى‏خواهید …
ادامه ی نوشته سخت‏ترین عبادت‏ها_ ترجمه بیان السعاده فى مقامات العباده سلطان محمد گنابادی«سلطانعلیشاه»

تابوت و سکینه‏ وَ قالَ لَهُمْ نَبِیُّهُمْ‏ پیامبرشان بعد از آنکه انکار آنها را به سبب قیاس فاسدشان دید براى ملزم کردنشان گفت: إِنَّ آیَهَ مُلْکِهِ أَنْ یَأْتِیَکُمُ التَّابُوتُ‏ از نشانه‏ هاى پادشاهى او این است که تابوت را به راه مى‏ آورد «تابوت» یا بر وزن فعلوت است از «تاب» به معنى بازگشت، صاحبش …
ادامه ی نوشته تابوت و سکینه‏ _ ترجمه بیان السعاده فى مقامات العباده سلطان محمد گنابادی«سلطانعلیشاه»

بیان نماز وسطى‏   حافِظُوا عَلَى الصَّلَواتِ وَ الصَّلاهِ الْوُسْطى‏ وَ قُومُوا لِلَّهِ قانِتِینَ پس قول خداى تعالى: وَ الصَّلاهِ الْوُسْطى‏ یعنى نماز برتر و داراى فضیلت یا نماز متوسط یا معتدل که اشاره به مراتب عالیه از نمازها است نه این که اشاره به چیزى از نمازهاى عرضى باشد، و تفسیر آن به نماز …
ادامه ی نوشته نماز وسطى‏ _ ترجمه بیان السعاده فى مقامات العباده سلطان محمد گنابادی«سلطانعلیشاه»

نعمت و مراتب آن به حسب مراتب انسان‏ وَ لا تَتَّخِذُوا آیاتِ اللَّهِ هُزُواً وَ اذْکُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ نعمت چیزى است که موافق انسان است و انسان آن را مى‏ خواهد، نه چیزى که موافق انسان نیست و انسان آن را ناخوش دارد، و چون انسان داراى مراتب متعدّدى است و گاهى چیزى موافق …
ادامه ی نوشته نعمت و مراتب آن ـ ترجمه بیان السعاده فى مقامات العباده سلطان محمد گنابادی«سلطانعلیشاه»

وَ لِلرِّجالِ عَلَیْهِنَّ دَرَجَهٌ وَ اللَّهُ عَزِیزٌ حَکِیمٌ   به آنچه که خداوند به آنان برترى داده به سبب به زیادى عقل و این که خداوند مردان را کفیل کرده که به کار زنها قیام نمایند.   از امام باقر (ع) است که زنى خدمت رسول خدا رسید، و گفت یا رسول اللّه حقّ مرد …
ادامه ی نوشته حقوق زن ومرد بر یکدیگر ـ ترجمه بیان السعاده فى مقامات العباده سلطان محمد گنابادی«سلطانعلیشاه»

«ثُمَّ إِلَیْهِ تُرْجَعُونَ‏» سپس از راهى که در سمت راست اعراف‏[۶] است یا از راهى که در سمت چپ اعراف قرار دارد، به سوى او بازگشت مى‏کنید. و بازگشت به سوى خداى تعالى یا بازگشت به مظاهر و نمودهاى نورى و سراى نعمت و اسم لطیف او است، یا رجعت به مظاهر ظلمانى و خانه دوزخ …
ادامه ی نوشته ثُمَّ إِلَیْهِ تُرْجَعُونَ ـ ترجمه بیان السعاده فى مقامات العباده سلطان محمد گنابادی«سلطانعلیشاه»

«وَ کُنْتُمْ أَمْواتاً»    مرگ عدم زندگى از موجودى است که صلاحیت زنده بودن داشته باشد؛ حیات نسبت به هر چیزى بر حسب آن چیز معنى مخصوصى پیدا مى‏کند. مثلا: حیات زمین، بیرون آوردن گیاه از خاک و حیات گیاه، برگ و دانه و میوه آوردن، و حیات حیوان، دمیدن روح است که موجب احساس …
ادامه ی نوشته وَ کُنْتُمْ أَمْواتاً ـ ترجمه بیان السعاده فى مقامات العباده سلطان محمد گنابادی«سلطانعلیشاه»

کُلَّما رُزِقُوا مِنْها مِنْ ثَمَرَهٍ رِزْقاً این جمله، صفت بعد از صفت یا حال از ضمیر مجرور به «لام» است. یا حال است از جنّات و یا جمله مستأنفه است؛ تا بیان حالت آنها و آنچه در بهشت‏هاست باشد. «رزق» اسم مصدر است به معنى «مرزوق» و آن عامّ است و شامل جمیع اقسام رزق‏هایى …
ادامه ی نوشته رزق ـ ترجمه بیان السعاده فى مقامات العباده سلطان محمد گنابادی«سلطانعلیشاه»

تحقیق ولىّ و نبىّ و رسول و امام‏   و اگر بعد از فانى شدن خداوند او را به سبب عنایتش نگهداشت و بر او تفضّل نمود به صحو بعد از محو رساند در این صورت ولىّ خدا مى‏شود، و این ولایت روح نبوّت و رسالت است و مقدّم بر آن دو است. و این …
ادامه ی نوشته ولىّ و نبىّ و رسول و امام‏ ـ ترجمه بیان السعاده فى مقامات العباده سلطان محمد گنابادی«سلطانعلیشاه»

تحقیق مراتب کمال انسان‏ بدان که انسان قبل از هبوط آدم (ع) در عالم صغیر و برانگیختن رسول باطنى کافر محض بوده که نه مبداى مى ‏شناخته و نه معادى و بعد از برانگیختن رسول باطنى، اقرار فطرى او ظاهر مى‏شود و در مى‏یابد که مبدئى بر او مسلّط است در حالى که پیش از …
ادامه ی نوشته مراتب کمال انسان‏ ـ ترجمه بیان السعاده فى مقامات العباده سلطان محمد گنابادی«سلطانعلیشاه»

تحقیق در معنى «بازگشت کارها به خداى تعالى» «وَ إِلَى اللَّهِ تُرْجَعُ الْأُمُورُ»: یعنى پس از تمام شدن زندگى و برداشته شدن پرده‏ها ظاهر مى‏شود که کارها به دست خدا بوده، هیچ کس دستى بر آنها نداشته است و دستهاى دیگران آستین دست خدا بوده، و چون در دنیا دید این مسائل ضعیف بوده است، …
ادامه ی نوشته بازگشت کارها به خداى تعالى ـ ترجمه بیان السعاده فى مقامات العباده سلطان محمد گنابادی«سلطانعلیشاه»

«وَ اللَّهُ سَرِیعُ الْحِسابِ»:   عطف است به جمله قبلى و در آن دفع توهّم است، زیرا ممکن است این توهّم پیش آید که اعمال بندگان زیاد است و به تدریج حاصل مى‏شود، به نحوى که ضبط آنها ممکن نیست تا خداوند به سبب اعمال به بندگان پاداش دهد. پس، خداوند براى دفع این توهّم …
ادامه ی نوشته محاسبه اعمال _ ترجمه بیان السعاده فى مقامات العباده سلطان محمد گنابادی«سلطانعلیشاه»

 «لَهُمْ نَصِیبٌ مِمَّا کَسَبُوا»:   یعنى بهره‏مند مى‏شوند از آنچه که کسب کرده ‏اند و از جمله آنها درخواست نیکى دنیا و آخرت است، یعنى عمل هیچ عمل کننده ‏اى ضایع نمى‏ شود، و معنى آیه این است که براى آنها نصیبى است که نامش از چیزى است که کسب کرده‏ اند یا نصیبى است …
ادامه ی نوشته تجسم اعمال _ ترجمه بیان السعاده فى مقامات العباده سلطان محمد گنابادی«سلطانعلیشاه»

«فَإِذا أَفَضْتُمْ مِنْ عَرَفاتٍ»: «أفاض الماء» یعنى آب را بر خود ریخت، و مقصود این است که مردم از عرفات بر کنار رفتند یا برگشتند یا متفرق شدند، یا تسریع نمودند یا دور شدند. عرفات اسم دورترین جاى مناسک حج است از مکّه، و آنجا را که عرفات نامیده ‏اند چون خود در بلندى قرار …
ادامه ی نوشته عرفات وعرفه _ ترجمه بیان السعاده فى مقامات العباده سلطان محمد گنابادی«سلطانعلیشاه»

تحقیق قرب و نزدیک بودن خداى تعالى‏ «فَإِنِّی قَرِیبٌ»: یعنى به آنان پاسخ بده که خدا نزدیک است، زیرا من نزدیک هستم و آن از قبیل نشستن سبب جاى مسبّب است، و نزدیک بودن خداى تعالى، قرب مکانى و زمانى و شرفى و رتبه ‏اى نیست، بلکه قرب خداوند هیچ ماهیتى ندارد تا اینکه حدّ …
ادامه ی نوشته قرب و نزدیک بودن خداى تعالى‏ _ ترجمه بیان السعاده فى مقامات العباده سلطان محمد گنابادی«سلطانعلیشاه»

بیان وسوسه‏ هاى شیطان (بر راه شیطان گام نهادن)   خطوه اثر قدم (ردّ پا) یا فاصله بین دو قدم است و مقصود از خطوات شیطان، خیالات و تصوّرات فاسد است که از آنها خواستها و هواهاى پست ناشى مى‏شود. و پیروى از وسوسه‏هاى شیطانى در خوردنیها، تحصیل آنها از راههاى غیر صحیح است. و …
ادامه ی نوشته وسوسه‏ هاى شیطان ـ ترجمه بیان السعاده فى مقامات العباده سلطان محمد گنابادی«سلطانعلیشاه»

تحقیق ظلم‏   وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ مَنَعَ مَساجِدَ اللَّهِ أَنْ یُذْکَرَ فِیهَا اسْمُهُ ظلم، عبارت از وضع شی‏ء است در غیر آنجایى که باید گذاشته شود، و منع شی‏ء است از جایى که باید آنجا گذارده شود، بنابراین، ظلم به دادن حق به غیر مستحق و منع حق از مستحق تفسیر شده است. ظلم …
ادامه ی نوشته ترجمه بیان السعاده فى مقامات العباده سلطان محمد گنابادی«سلطانعلیشاه» ظلم

وَ یَسْئَلُونَکَ عَنِ الرُّوحِ‏ از تو درباره‏ى روح مى‏پرسند که حیات انسانى بسته آن است، چه روح بر بخار اطلاق مى‏ شود که در قلب تکوّن پیدا مى‏ کند و به واسطه‏ى شرایین در بدن انتشار پیدا مى‏ کند و آن روح حیوانى نامیده مى‏ شود، و هم چنین بر بخارى که از قلب به …
ادامه ی نوشته وَ یَسْئَلُونَکَ عَنِ الرُّوحِ ترجمه بیان السعاده فى مقامات العباده

بیان انحصار عبادت براى خداى تعالى‏ بدان که خداى تعالى منزّه از مثل، دوّم و دوگانگى است و لکن همه‏ى مثل‏هاى اعلى (برتر) براى اوست، انسان (کامل) مثل اعلاى خداى تعالى است. پس مثل حقّ تعالى در عالم کبیر با املاک، افلاک، زمین و موالیدش مثل نفس انسانى در عالم صغیر است با قواى عالى …
ادامه ی نوشته بیان انحصار عبادت براى خداى تعالى ترجمه بیان السعاده فى مقامات العباده

وَ بِالْوالِدَیْنِ إِحْساناً و به پدر و مادر احسان نماید، تقدیر آیه این است: (و ان تحسنوا) یا (ان احسنوا) که عطف بر أَلَّا تَعْبُدُوا باشد، و حذف فعل از آن جهت است که بر «احسانا» اکتفا نموده است، و این جمله نهایت تعظیم بر والدین را مى ‏رساند، چون احسان و نیکى بر والدین …
ادامه ی نوشته وَ بِالْوالِدَیْنِ إِحْساناً ترجمه بیان السعاده فى مقامات العباده

وَ لا تُبَذِّرْ تَبْذِیراً مقصود از تبذیر دادن مال بر غیر مستحقّ یا دادن مال بر مستحقّ بیشتر از حقّش مى ‏باشد و در پرداخت حقوق مستحقین از تبذیر که دادن بر غیر مستحقّ یا زیاده دادن از حقّ اوست (آنچه که اسراف نامیده شده است) که در این آیه از آن نهى شده است، …
ادامه ی نوشته وَ لا تُبَذِّرْ تَبْذِیراً ترجمه بیان السعاده فى مقامات العباده

تحقیق معراج جسمانى‏ بدان که آیه اشاره به معراج رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله است و اخبار در کیفیّت معراج و سیر رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله و آنچه که در معراج دیده است مختلف است، در عین حال همه‏ى اخبار اتّفاق بر وقوع آن داشته و نیز حاکى است از …
ادامه ی نوشته تحقیق معراج جسمانى حضرت رسول اکرم صل الله علیه وآله ترجمه بیان السعاده فى مقامات العباده

بیان عشق‏[۷] و مراتب آن و مراتب حبّ‏ بدان که خلاف و شکّى نیست که زلیخا عاشق یوسف علیه السّلام شد،و تردّد و رفت و آمد او ناشى از محض شهوت حیوانى و سرکشى قوّه بهیمى نبوده، چنانچه کسانى که به حقایق الهى و صفات ربوبى آشنایى ندارند چنین سخنى بر زبان آورده ‏اند. چه …
ادامه ی نوشته بیان عشق و مراتب آن و مراتب حبّ بیان السعاده فى مقامات العباده سلطان محمد گنابادی«سلطانعلیشاه»