اقسام همسایه وحقوق آن کشف الاسرار و عده الأبرار
آن گه در سیاق آیت ذکر همسایگان کرد، و مراعات حقوق ایشان فرمود، گفت: وَ الْجارِ ذِی الْقُرْبى وَ الْجارِ الْجُنُبِ وَ الصَّاحِبِ بِالْجَنْبِ، و همسایگان بسیاراند، و حقوق ایشان بر اندازه قرب ایشان:
همسایه سراى است،
و همسایه نفس،
و همسایه دل،
و همسایه جان.
و همسایه سراى آدمیست، و همسایه نفس فریشته است، و همسایه دل سکینه معرفت، و همسایه جان حق جلّ جلاله.
همسایه سراى را گفت: وَ الْجارِ ذِی الْقُرْبى،
و همسایه نفس را گفت: وَ إِنَّ عَلَیْکُمْ لَحافِظِینَ،
و همسایه دل را گفت:أَنْزَلَ السَّکِینَهَ فِی قُلُوبِ الْمُؤْمِنِینَ،
و همسایه جان را گفت: و هو معکم اینما کنتم.
امّا حق همسایه سراى آنست که مراعات وى بنگذارى، و بمواسات خویش هر وقت او را از خود شاکر و آسوده دارى.
و حق همسایه نفس آنست که او را بطاعت خویش شاد دارى، و از معاصى خویش او را رنجور نکنى، تا چون از تو بر گردد، خشنود و شاکر بر گردد.
و حق همسایه دل آنست که معرفت خویش از شوائب بدعت و آلایش فتنه و حیرت پاک دارى، و بلباس سنّت و پیرایه حکمت آراسته کنى.
و حق همسایه جان آنست که اخلاق را تهذیب کنى، و اطراف را ادب کنى، و خاطر پر از حرمت دارى، و قدم از دو گیتى برگرفته، و از خود باز رسته، و حق را یکتا شده.
در اخبار بیارند که اللَّه گفت:«یا محمد، کن بى کما لم تکن، فأکون لک کما لم ازل».
کشف الاسرار و عده الأبرار سوره نساء ۳۶-۴۰